czwartek, 27 października 2011

Akcent wyrazowy

Akcent to mocniejsze wymówienie sylaby w wyrazie. W hiszpańskim rozróżniamy dwa rodzaje akcentów: akcent graficzny ('), który stawiamy nad samogłoskami -á, -é, -í, -ó, -ú oraz akcent prozodyczny, czyli w wymowie, ten, który słyszymy.

Każdy wyraz mający więcej niż jedną sylabę ma akcent prozodyczny, ale nie każdy musi nosić akcent graficzny.


Samogłoskę oznaczoną akcentem wymawiamy mocniej, dłużej zatrzymując się na akcentowanej sylabie.

Wyraz nie może mieć więcej niż jednego akcentu graficznego, tak jak ma to miejsce np. w języku francuskim.
 Aby poprawnie akcentować  słowa musimy nauczyć się następujących reguł:

 1. Słowa zakończone na samogłoskę nieakcentowaną graficznie mają akcent prozodyczny na przedostatnią (inaczej: drugą od końca) sylabę, czyli tak, jak akcentujemy w języku polskim:


casa

dom

perro

pies

boli

długopis (potocznie)

fuente

fontanna; źródło


  2. Słowa zakończone na spółgłoski -s lub -n również akcentowane są w mowie na przedostatnią sylabę:


hablas

mówisz

hablan

mówią


 3. W słowach, które kończą się na spółgłoskę, z wyjątkiem -s i -n, akcent pada na ostatnią sylabę:


director

dyrektor

albañil

murarz; robotnik budowlany

ciudad

miasto

reloj

zegarek

estoy

jestem

Uwaga!  Litera -y nie jest w wyrazach hiszpańskich samogłoską, lecz spółgłoską, ponieważ wymawiana jest jak polskie [j], np. estoy [estoj]


4. Wyrazy, które mają akcent "mówiony" na sylabie trzeciej od końca lub dalszej oraz te, których akcentowanie nie zgadza się z regułami 1.,2. lub 3. noszą akcent graficzny, np.:


estás

gdyby nie było akcentu graficznego wymawialibyśmy: *[estas]

jesteś

desván

gdyby nie było akcentu graficznego wymawialibyśmy: *[desvan]

poddasze

piz

gdyby nie było akcentu graficznego wymawialibyśmy: *[lapiz]

ołówek

bografo

gdyby nie było kacentu graficznego wymawialibyśmy: *[boligrafo]

długopis

lámpara

gdyby nie było akcentu graficznego wymawialibyśmy: *[lampara]

lampa; żyrandol



Jeśli spodobał Ci się ten post, proszę poleć bloga swoim znajomym- tweetnij, lajknij, zaplusuj albo cośkolwiek innego. Dzięki! :-)

3 komentarze:

  1. Witam,gryzę się z tym tematem cały dzień. Skąd zatem wiadomo kiedy akcent pada na 3 lub 4 sylabę? dlaczego lámpara, a nie lampara? Czy jest jakaś konkretna zasada która to wyjaśnia? Czy po prostu trzeba zapamiętać całą masę wyjątków?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Hola :-) Dziękuję za to pytanie. Też się kiedyś nad tym zastanawiałam. Nie mam niestety dobrych wieści. W języku hiszpańskim akcent pada arbitralnie, tzn. że jest na daną sylabę i koniec, tak musimy się tego nauczyć. W odmianie czasowników są, owszem, sztywne reguły - np. w czasie Futuro Simple akcentujemy wszystkie formy poza "nosotros", ale pozostałe wyrazy akcentowane są arbitralnie.
      No to jak się nauczyć tego akcentowania? Jest to bardzo logiczne. - Poznając nowe słowo zawsze albo najpierw je widzimy albo słyszymy, prawda?
      A więc:
      - jeśli poznając nowe słówko najpierw widzimy je jako wyraz w tekście pisanym to kierujemy się przy czytaniu zasadami przedstawionymi powyżej (wyrazy zakończone na samogłoskę, -s lub -n akcentujemy w wymowie tak jak po polsku, zakończone na spółgłoskę na ostatnią sylabę, a akcentowane graficznie tam, gdzie widzimy akcent) i po prostu zapamiętujemy jak się dany wyraz pisze
      - jeśli natomiast najpierw słyszymy słowo to też nie ma problemu - wiemy, jak je wymawiać, a pozostaje nam wymyślenie, jak je napisać i czy trzeba wstawić akcent graficzny, czyli np. słyszymy: [boLIgrafo] i myślimy: hm... jeśli napiszę "boligrafo" to akcent będzie padał tak: [boliGRAfo] -hm, niedobrze - co trzeba zrobić, żeby padał tak: [boLIgrafo]? - Odp.: Wstawić akcent graficzny: "bolígrafo".
      I proszę się nie martwić, że to same wyjątki - jeśli nauczymy się poprawnie wymawiać (a tak naprawdę wymowa sama wchodzi do głowy) to nie będziemy mieć z tym problemu. Zresztą Polacy w sposób nieświadomy akcentują prawidłowo. :-)
      Proszę napisać, czy udało mi się pomóc. Pozdrawiam,KS

      Usuń
    2. "Zresztą Polacy w sposób nieświadomy akcentują prawidłowo. :-) "
      Wyjątkiem jest mój mąż, który - jak ma swój dzień - potrafi poprzestawiać wszystkie akcenty. Twierdzi, że wszystkiemu winny jest rosyjski, którego uczył się w liceum. Cóż, nigdy się nie dowiemy, czy to prawda. :)

      Usuń