poniedziałek, 3 października 2011

Zdania warunkowe z si - wstęp


Dziś chciałabym przybliżyć wam zdania warunkowe (lub inaczej: okresy warunkowe) w języku hiszpańskim. Jest to już chyba przysłowiowy temat gramatyczny spędzający sen z powiek osobom uczącym się hiszpańskiego, czy angielskiego. W gruncie rzeczy jest to zagadnienie dużo prostsze niż się wydaje.

Zaczynajmy!


Na początek parę przykładów zdań warunkowych ze spójnikiem si, który na język polski tłumaczymy jako: jeśli, gdyby a niekiedy także kiedy.
I.A.

Si tengo tiempo, juego al tenis.
(Si + presente de indicativo, presente de indicativo)  
Jeśli/zawsze kiedy mam czas, gram w tenisa.
I.B.

 Si quieres, dile la verdad.
(Si + presente de indicativo, imperativo)  
Jeśli chcesz, powiedz mu prawdę.
I.C.


Si tengo dinero, voy/iré de vacaciones.
(Si + presente de indicativo, presente de indicativo/futuro simple)  
Jak będę miał pieniądze, pojadę na wakacje.
II.


Si fuera rico, me compraría un coche de lujo.
(Si + imperfecto de subjuntivo, condicional simple)
 
  
Gdybym był bogaty, kupiłbym sobie luksusowy samochód.
III.

Si hubiera estudiado, habría/hubiera aprobado el examen.
(Si+pluscuamperfecto de subjuntivo, condicional compuesto )  

Gdybym [wtedy w przeszłości] się uczył, to zdałbym [wtedy] ten egzamin.

(Ale się nie uczyłem i nie zdałem.)
IV.A.
Si (ella) fuera más guapa, habría ganado el concurso de belleza.
(Si + imperfecto de subjuntivo, condicional compuesto)  
Gdyby była ładniejsza [ogólnie], to wygrałaby konkurs piękności [który już się odbył].

(Ale nie jest ładna, więc nie wygrała konkursu piękności.)
IV.B.
Si hubiera terminado mi carrera de periodismo, ahora no trabajaría como dependiente.
(Si + pluscuamperfecto de subjuntivo, condicional simple )
Gdybym [w przeszłości] skończył studia, dziennikarskie, to teraz nie pracowałbym jako sprzedawca.

(Ale nie skończyłem, więc teraz niestety muszę pracować jako sprzedawca.)

Jak widzimy w polskim tłumaczeniu, zdań warunkowych używamy, do „gdybania” oraz po to, aby określić, jaki warunek (zdanie podrzędne z  si) musi być spełniony aby coś się stało (zdanie główne).


Ogólnie, strukturę zdania warunkowego z si możemy przedstawić następująco:
SI
+
warunek (zdanie podrzędne)
+
skutek warunku (zdanie główne)

Możemy też zamienić miejscami zdanie podrzędne z głównym:
skutek warunku (zdanie główne)
+
SI
+
warunek (zdanie podrzędne)


I tutaj należy nam się małe objaśnienie, a mianowicie, w jaki sposób można rozróżnić zdanie podrzędne od głównego? Jest to bardzo proste. Należy sprawdzić, które ze zdań w zdaniu złożonym może funkcjonować samodzielnie, a które nie. Zdanie samodzielne to zdanie główne, a zdanie niesamodzielne to zdanie podrzędne.


Np. w zdaniu : Si quieres, dile la verdad. = Jeśli chcesz, powiedz mu prawdę, zdaniem głównym jest:  

dile la verdad = powiedz mu prawdę, ponieważ możliwe jest istnienie zdania: Powiedz mu prawdę!
Zdaniem podrzędnym jest natomiast: Si quieres = Jeśli chcesz, ponieważ niemożliwe jest samodzielne istnienie zdania:  *Jeśli chcesz.


Typy zdań warunkowych

 W języku hiszpańskim możemy wyróżnić trzy podstawowe rodzaje zdań warunkowych (I, II oraz III w naszej tabelce) oraz grupę zdań warunkowych mieszanych.


 Warto wspomnieć, iż podział ten nie występuje zasadniczo w gramatykach hiszpańskich i przeciętny Hiszpan może być nawet zdziwiony, że coś takiego występuje w jego języku. Został on stworzony poprzez analogię z językiem angielskim.

typ zdań warunkowych
kiedy używamy
I. Zdania rzeczywiste  

Warunek jest możliwy do spełnienia, odnosi się do teraźniejszości lub wyraża jakąś ogólną zasadę (przykład I.A.) lub kiedy odnosi się do przyszłości (przykład I.C.).

II. Zdania możliwe
Warunek jest teoretycznie możliwy do spełnienia, ale jest to mało prawdopodobne (przykład II).

 III. Zdania niemożliwe
     
Warunek jest niemożliwy do spełnienia, ponieważ odnosi się do czynności przeszłej,
tak więc nie możemy cofnąć się w czasie. Co się stało już się nie odstanie (przykład III).

IV. Zdania mieszane
Zdania, w których łączymy elementy zdań drugiego i trzeciego typu (możliwego i niemożliwego). Ich zastosowanie omówimy w zakładce "zdania mieszane".

 To tyle tytułem wstępu.
W następnych postach zajmę się omówieniem poszczególnych rodzajów zdań. Zapraszam do dalszej lektury!

Jeśli spodobał Ci się ten post, proszę poleć bloga swoim znajomym- tweetnij, lajknij, zaplusuj albo cośkolwiek innego. Dzięki! :-)
 

1 komentarz: